فهرست مطالب
فصلنامه فضای جغرافیایی
پیاپی 16 (پاییز و زمستان 1385)
- 188 صفحه، بهای روی جلد: 7,500ريال
- تاریخ انتشار: 1385/11/10
- تعداد عناوین: 8
-
صفحه 1گردشگری جغرافیایی یا ژئوتوریسم یکی از جدیدترین انواع برنامه ریزی ها و شاخه های گردشگری است که با مفاهیم جغرافیایی گره خورده است. کلی نگری در این شاخه خاص از صنعت گردشگری نشات گرفته از ویژگی جغرافیایی آن است. با عنایت به اینکه توجه به شاخه های نوین گردشگری رو به افزایش است، بررسی در این زمینه بسیار ضروری به نظر می رسد. حتی می توان گفت در طرح های جامع گردشگری کشور جای این شاخه بسیار خالی است. استان همدان به عنوان یکی از نواحی غنی از لحاظ جاذبه های گردشگری دارای مکان های مناسبی برای برنامه ریزی برپایه ژئوتوریسم است. وجود جاذبه های زمین شناسی و ژئومورفولوژیک در برنامه ریزی های ژئوتوریسمی لازم است ولی به تنهایی کافی نیست. لذا جهت تعیین مکان های مناسب، ابتدا وضعیت زمین شناسی و ژئومورفولوژیکی استان از روی نقشه های زمین شناسی و ژئومورفولوژی مورد بررسی قرارگرفته و بعد با استفاده از منابع موجود در زمینه انواع جاذبه های فرهنگی و تاریخی گردشگری مکان هایی که دارای شرایط لازم و کافی جهت برنامه ریزی ژئوتوریسم می باشند، مشخص شده است.
کلیدواژگان: ژئوتوریسم، توریسم پایدار، میراث فرهنگی، میراث طبیعی، استان همدان -
صفحه 39مخاطرات محیطی ناشی از ناپایداری دامنه ها، سیستم های حمل و نقل را در مقیاس های زمانی و مکانی مختلف تخریب نموده و یا به آنها آسیب وارد می کنند. تخریب حدود 500 متر از جاده نیر - سراب در استان اردبیل در خرداد ماه 1384 در اثر زمین لغزش یکی از موارد فوق است.
کلیدواژگان: ناپایداری دامنه ای، حوادث جاده ای، زمین لغزش، جاده نیر، سراب -
صفحه 53از نیم قرن قبل بتدریج گردشگری به یکی از سودمندترین فعالیت های انسانی تبدیل شده و تغییرات شگرفی را در فضای زندگی و چشم اندازهای جغرافیایی جوامع مختلف به وجود آورده است، ولی در کشور ما علی رغم وجود قابلیت های متفاوتی که می تواند ما را به یکی از مهمترین کانون های گردشگری دنیا تبدیل نماید، متاسفانه فعالیت های گردشگری هنوز جایگاه واقعی خود را پیدا نکرده و جاذبه های گردشگری این سرزمین برای جهانیان ناشناخته مانده است و در این بین استان سیستان و بلوچستان، این سرزمین گسترده از هامون تا پهنه آب های نیلگون دریای عمان، با این همه جاذبه های طبیعی بی نظیر و شگفت انگیز ناشناخته تر مانده است. در این مقاله سعی بر این خواهد بود که مهمترین جاذبه های طبیعی گردشگری استان را که در جذب گردشگران داخلی و خارجی می توانند نقش اصلی را ایفا نمایند، معرفی کرده و توجه مسؤولان را به برنامه ریزی صحیح و اصولی در این امر جلب نماید.
کلیدواژگان: گردشگر و گردشگری، جاذبه های طبیعی، اکوتوریسم، صنعت توریسم، گل فشان، جنگل حرا، ساخل بالاآمده -
صفحه 85در دهه های اخیر، توسعه ی ارتباطات و پیشرفت تکنولوژی، گسترش راه های ارتباطی، بویژه ایجاد شبکه راه های روستایی را ضروری ساخته است. در این راستا، اجرای شتابزده برنامه های توسعه و دخالت بی رویه و بدون شناخت انسان در محیط، افزون بر تخریب محیط طبیعب، سبب تشدید سیستم های مورفوژنز، ناپایدارب شیب ها و وقوع پدیده های ژئومورفیک مانند حرکات توده ای مواد شده است. مقاله ب حاضر، با استفاده از تفسیر عکس های هوایی و بازدید های میدانی، ضمن شناسایی ویژگی ها و مورفودینامیک فعال در بخش علیای حوضه ی زهکشی آجی چای (شهرستان سراب)، بر نقش فعالیت های انسانی (احداث جاده) در افزایش فراوانی وقوع انواع ناپایداری های دامنه ای (حرکات توده ای و ایجاد خندق) و مخاطرات ناشی از ساخت و توسعه راه های روستایی شهرستان سراب تاکید می کند. نتیجه مطالعه نشان می دهد اغلب جاده ها و راه های ارتباطی مانند جاده سراب- نیر، سراب- اسب فروشان و غیره، به دلیل عبور از واحدهای مستعد گسیختگی، چند سال پس از بهره برداری، به وسیله ی پدیده های ژئومورفولوژیک مانند حرکات توده ای و ایجاد خندق مورد تهدید و تخریب قرار می گیرند و پس از احداث، هزینه های هنگفتی صرف نگهداری و تعمیر آنها می شود. به این ترتیب، قبل از جاده کشی، برای آگاهی از ویژگی های مورفودینامیک مسیر عبور جاده، انجام مطالعات اولیه و ژئومورفولوژیک ضروری می نماید.
کلیدواژگان: مخاطرات ژئومورفولوژیک، راه های روستایی، حرکات توده ای، ایجاد خندق زایی، شهرستان سراب -
صفحه 105دشت اردبیل در شمال غربی ایران، یک دشت میانکوهی به وسعت تقریبی990 کیلومترمربع است که بین توده ی آتشفشانی سبلان در غرب و رشته کوه تالش (باغروداغ) در شرق قرار گرفته است. گسل نئور و گسل های هیر و دویل که به موازات گسل نئور و با جهت شمالی - جنوبی قرار گرفته اند و چندین گسل فرعی دیگر سبب شده اند که کوه های تالش (باغروداغ) به صورت یک فرازمین یا هورست بالا بیایند و در نتیجه دشت اردبیل در غرب این گسل ها فرونشسته و به صورت یک چاله سوبسیدانس درآید. بعد از پیدایش گسل ها که در دوره ی ائوسن رخ داده، ریخت کلی چاله ی اردبیل شکل گرفته است. در اواخر دوران سوم (نئوژن) منطقه به صورت یک حوضه ی دریاچه ای بسته یا نیمه بسته در آمده که جریانات سطحی اطراف ورسوبات حاصله را دریافت می کرده و آب آن شیرین بوده است. بعد از چین خوردگی حوضه ی رسوبی نئوژن محل رسوبگذاری مواد به محل کنونی دشت جابه جا شده و مرکز آن در جنوب رودخانه ی قره سو در نزدیکی روستای قره لر قرار گرفته است. ادامه ی فعالیت های تکتونیک در دامنه ی شمال غربی تالش(باغروداغ) در دوران کواترنر چاله تکتونیکی اردبیل را نیز متاثر ساخته است. تکرار این عمل باعث فرونشینی دشت اردبیل شده که بر اثر آن رودخانه های جاری در دشت مانند قره سو، بالخلی چای، قوری چای و دیگر رودخانه ها نتوانند رسوبات خود را به خارج از دشت حمل نمایند و در نتیجه حجم زیادی از مواد آبرفتی را در دشت اردبیل بر جا گذاشته اند. ضخامت این نهشته ها در بخش های مختلف دشت یکسان نیست و بر اساس موقیعت توپوگرافی ضخامت آن نوسان دارد. حواشی دشت(غرب و شرق) به وسیله ی رسوبات آذرآواری و کنگلومرایی پلیو-کواترنر احاطه شده است. وجود این کنگلومرا در پایکوه های باغرو می تواند دلیل فعالیت تکتونیک در اوایل کواترنر باشد، و بدین ترتیب فعالیت نئوتکتونیک در منطقه ی مورد تایید قرار می گیرد.
کلیدواژگان: اردبیل، دشت پر شده، نئوتکتونیک، رسوب دریاچه ای، باغروداغ، چاله سوبسیدانس، کنگلومرا -
صفحه 125توزیع شهرها و به تبع آن تمرکز جمعیت نقاط شهری در کشور ما از همسانی و مشابهت زیادی برخوردار نیست. توزیع جمعیت در خاک یک کشور به عوامل تاریخی گذشته و نیز به ویژگی های زمان حال بستگی دارد. ساکنان اولیه زمین، به خاطر وجود امکانات غذایی، شرایط آب و هوایی و جغرافیایی مساعد در یک منطقه خاص ساکن می شدند، اما جمعیت های کنونی به دلایل کاملامتفاوتی در یک منطقه مستقر می شوند. طی قرن اخیر، ظهور کلان شهرها و مناطقی شهری تغییر می دهند و بخش فراینده ای از آنها نیز شهرهای بزرگ را انتخاب می کنند.
کلیدواژگان: جمعیت، روند شهرنشینی، امکانات شهری -
صفحه 153در طی چهار دهه گذشته جهانگردی و گردشگری یکی از عوامل اصلی توسعه اقتصادی و اجتماعی بسیاری از مناطق بوده و براساس تحقیقات WTO در طی دو دهه آینده صنعت گردشگری به سرعت به رشد خود ادامه داده و به بزرگترین صنعت جهان تبدیل می شود. (هرچند امروزه بعد از صنعت خودروسازی و نفت جایگاه سوم جهان را داراست). سازمان جهانگردی جهانی پیش بینی کرد در سال 2010 بیش از یک میلیون پرواز بین المللی با اهداف جهانگردی صورت می گیرد که این مقدار در سال 2020 به 6/1 میلیون خواهد رسید. رشد صنعت گردشگری تا سال 2010 بین 4/3 تا 7/6 درصد خواهد بود (که در این میان اکوتوریسم بالاترین درصد رشد را دارا خواهد بود). در سال 2003 در جهان 700 میلیون نفر به گردشگری پرداخته اند و در آمد آن حدود 514 میلیارد دلار (در ایران این عدد حدود 3/1 میلیون نفر با درآمد ارزی معادل 967 میلیون دلار) بوده است. رشد گردشگری در سال های آینده طبق پیش بینی های سازمان جهانی گردشگری 1/4 درصد پیش بینی می شود. در ایران در سال 2020 بالغ بر 1250 میلیارد دلار را می توان کسب کرد. حدود 8 درصد (مستقیم و غیرمستقیم) سهم اشتغال در صنعت گردشگری است (اما در جهان 11 درصد است). در سال 2010 این سهم به 1/3 درصد (به طور مستقیم) و 3/3 درصد به طور (غیر مستقیم) خواهد رسید. در حال حاضر ایران %01/0 گردشگران خارجی را داراست (در افق 20 ساله به رقم دو درصد با درآمد 25 میلیارد دلار می بایستی دست پیدا کنیم). در این تحقیق از 14 منبع کتابخانه ی با اطلاعات جدید (کتاب ها، روزنامه ها، سایت های اینترنتی) استفاده شده است.
کلیدواژگان: اکوتوریسم، توسعه پایدار، پایدار، جغرافیای توریست، توریسم -
صفحه 1
-
Page 1Geographic tourism or geotourism is one of the newest types of planning and main branches of tourism that has been linked with geographic concepts. The generalization of this special branch of tourism is derived from its geographic characteristics. As the attention is increasing toward modern fields of tourism, the necessity of doing research on it is completely clear. It can be also claimed that there is a gap of this field in tourism comprehensive plans. Hamedan province as one of the rich areas in terms of tourism attraction contains suitable places for planning on the basis of geotourism.
-
Page 39There are many environmental hazards that arise from slope instability, and commonly disrupt or damage transportation systems at a variety of spatial and temporal scales. One of these cases is a Landslide in Nir-Sarab road that disturbed 480 m of the road in June 8, 2005. This landslide has a compositional structure (rotational slump at the crown and earthflow in the toe). All of four groups of destabilizing factors of preconditional preparatory, triggering, and sustaining factors influenced the landslide occurring in Nir-Sarab road. Scarps, debris cones, fractures, landslide dams are geomorphologic results of this landslide. Results of this study indicate that in road lines such as Saeen pass (Nir-Sarab road) that cross active geomorphologic zones, engineering activities such as road construction may cancel the geomorphologic balance and produce.
-
Page 53Tourism has gradually turned into one of the most paying human activities since half a century ago. It has engendered excellent modifications in the life space and as in geographic landscapes of various societies. However, tourism in our country, which abounds in varied potentialities that can turn our land into one of the most outstanding focusing centers for the tourism in the world, very regretfully to say, has not yet been awarded its due status, and as a result, the attractions of this land for tourism are utterly unknown to the people of the country and abroad. In this connection, the Province of Sistan and Baluchestan, in particular, endowed with an immeasurable land stretching on one end over the unbounded wilderness and on the other end reaching the azure waters of the Gulf of Oman beaches, along with its natural, amazing, and unique captivation - this peerless expanse of land has inappropriately remained unidentified. Attempts have been made in this paper to introduce the most striking, natural, and captivating traits of tourism in the Province. These charming features of the land can play a vital role in attracting both internal and external tourists. Efforts have also been made to draw substantial attention of the authorities toward planning a competent and principled program for this purpose.
-
Page 85In recent decades, the development of communication and progress of technology has required, the extension of transportation networks. The quickly increasing performance of the development programs and environmental impact of human activities, in addition to the destruction of physical environment, intensify activities of morphogenic systems and cause geomorphic phenomena such as mass movements and gullying. This paper, uses aerial photographs and field surveys for the recognition of characteristics and active morphodynamic features in Sarab township, and emphasize the role of human activities intensifying different kinds of slope instabilities, and hazards relating to rural road construction. The results of this study show that the roads are susceptible units, being threatened by instability of slopes. Therfore, they bring about huge costs for maintenance and road repairs.
-
Page 105Inter-mountainous Ardebil plain in the northwest of Iran has approximately 990 km2 of area. This plain is located within Sabalan volcanic massif in the west, and Talesh mountain chain (Baghro-Dagh) in the east. Faults of Neor, Hir, Doovil and several other faults that have been pulled in north-south direction, caused Talesh mountain chain (Baghro-dagh) uplift and consequently formed a horst. After these faults appearnce in Eocene period, general landforms of Ardebil plain have been created. Near the end of Cenozoic Era (Neocene) Ardebil area, had become a semi-closed lacustrine trench.This lake has received overland flows and deposits form surrounding areas of the lake, having fresh water. Continuation of tectonic activity in northwest Talesh slopes (Baghro-Dagh) during Quaternary has caused the formation of Ardebil tectonic trench. Consequently, rivers have deposited great volume of alluvial materials in Ardebil plain. Surrounding plains (west and east) were filled by pleo-Quatrenary volcano-sedimentary and conglomerate sediments. This accumulation of conglomerate in pediment of Baghro-Dagh is one reason for tectonic activities in Quaternary.
-
Page 125The distribution of citis and urban population is not identical in our country. This factor is dependent on historical background. We have used concensus data of 1986 and 1996 in URBINDEX software to estimat: urban distribution index, urbanization rates, in order to estimate urbanization speed, which measures differences in urbanization level by changes in urban population growth. We have established the correlation between urban and rural population growth.The theoretical framework for this research is based on Rank-order principle in which the experimental observations and historical studies in urban population is equal to its population divided by the population of the largest city having a K rank. The results of this study bring about a new index called urban distribution index (UDI).The estimated indexes of highly population urban areas have more application in environmental decision meaking particularly in the long run.
-
Page 153During the last four decades the tourism and travelling in the world has become one of the basic factors in social and economic development in many regions, and in accordance with the WTO (World Tourism Organization) studies during the two next decades. The industry of tourism will continue its development and will be the greatest industry in the world (however, today it has third place after oil and car industries). The World Tourism Organization anticipated that in 2010 more than one million international flights will be performed with the tourism aims. This amount of flight will reach 1.6 millions in 2020. The eco-tourism will have the highest percentages of development.
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.